03 May, 2015

რა ტიპის ლიტერატურულ თარგმანებს გვპირდება წიგნის ეროვნული ცენტრი


უკვე რამდენიმე წელია, ,,ქართული წიგნის ეროვნული ცენტრი" აქტიურ პროპაგანდას ეწევა საზოგადოებაში ბეჭდური ლიტერატურის პოპულარიზაციის მიზნით. საბედნიეროდ ეს დაწესებულება მარტო არ არის და მხარში სხვადასხვა გამომცემლობები თუ წიგნის მაღაზიები უდგას. ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში, მიუხედავად ნელი ტემპისა, მაინც ითარგმნებოდა საინტერესო ლიტერატურა უცხოური ენებიდან. წელს კი ,,ქართული წიგნის ეროვნული ცენტრი" გაცილებით უფრო მრავალფეროვან წიგნების ასორტიმენტს გვპირდება. ჩვენ გთავაზობთ 2015 წელს სათარგმნი წიგნების სიას მოკლე ანოტაციით, რომლებზეც ნელ-ნელა უფრო კონკრეტულ მიმოხილვებსაც დავდებთ.(ზოგი წიგნი უკვე თარგმნილიც კი არის)

1)



რობერტ ბერნსი- ლექსები

გამომცემლობა- ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა

რობერტ ბერნსი შოტლანდიელი პოეტი გახლავთ, რომელიც შოტლანდიის ეროვნულ პოეტადაც არის მიჩნეული. მისი დაბადების დღე, 25 იანვარი შოტლანდიის ერთ-ერთ უმთავრეს დღესასწარულად ითვლება. ის იმ პოეტთა რიგს მიეკუთვნება, რომლებიც ლექსებს ორიგინალ შოტლანდიურ ენაზ წერდნენ, თუმცა მიუხედავად ამისა, ბერნსს ლექსების უმეტესობა ინგლისურ ენაზე აქვს დაწერილი, სადაც აშკარად იგრძნობა შოტლანდიური დიალექტი. იგი გახლავთ ,,პიონერი" ერთ-ერთი ხელოვნების მიმდინარეობის- რომანტიზმის. გარდაცვალების შემდეგ იგი გახდა ლიბერალური და სოციალური მოძრაობების ლიდერთა შთაგონების წყარო. ცნობილი ფაქტია, რომ ბერნსი აგროვებდა ძველ შოტლანდიურ ფოლკლორის ნიმუშებს და ზოგჯერ მათ ადაპტირებასა და მოდერნიზებას ახდენდა.



2)


ჯორჯ გორდონ ბაირონი- ლექსები

გამომცემლობა- მუსიკალური ფონდი

ბაირონის კალიბრის მწერალი მსოფლიო პოეზიას რომ გამოაცალო, თავზე ჩამოგვენგრევა, რადგან იგი გახლდათ ყველასთვის ცნობილი მიმდინარეობის- რომანტიზმის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ფუძემდებელი. მისი პოპულარობა დაიწყო ,,ჩაილ ჰორალდის" გამოქვეყნებით, რომელიც გახდა არსებული რეალობის წინააღმდეგობის სიმბოლო. ბაირონის შემდეგ მრავალი მწერალი თუ პოეტი მოექცა ამ კაცის გავლენის ქვეშ. ბაირონი ვერ ეგუებოდა არსებულ მდგომარეობას, ოცნებობდა უფრო ნათელ ცხოვრებაზე. ბაირონი გახდა უდიდესი მნიშვნელობის პოეტი, რადგან იგი წერდა მსოფლიო მნიშვნელობის მელანქოლიაზე, იმ საკითხებზე, რაზეც აქამდე ფაქტობრივად არავინ წერდა ან უბრალოდ ცდილობდნენ და ვერ გამოსდიოდათ. ბაირონმა კი გაბედა და დაუპირისპირდა მოცემულ მდგომარეობას და შთააგონა სხვა მწერლებიც მსგავსი იდეებით. ,,მუსიკალური ფონდი" კი მის ლექების თარგმანს 2015 წლისთვის გვპირდება.



3)



კურტ ვონეგუტი- ,,მეხუთე სასაკლაო ანუ ბავშვთა ჯვაროსნული ლაშქრობა"

გამომცემლობა- დიოგენე


კურტ ვონეგუტი ამერიკელი მწერალი გახლავთ. იგი არის ისეთი ცნობილი ნაწარმოებების ავტორი, როგორიცაა : კატის აკვანიმეხუთე სასაფლაო ანუ ბავშვთა ჯვაროსნული ლაშქრობა. ამ ადამიანმა პირადად გამოიარა მეორე მსოფლიო ომის საშინელება. უფრო მეტიც, იგი ომის ტყვე გახლდათ და შრომით ბანაკში ამუშავებდნენ. ვონეგუტს და მის თანამოაზრეებს სასაკლაოში ამუშავებდნენ, რომელსაც ,,სასაკლაო N5" ერქვა. ამ ამბებიდან 25 წლის შემდეგ კი მან გამოაქვეყნა მოთხრობა ,,მეხუთე სასაკლაო", რომლის თარგმანს დიოგენე გვპირდება. მანამდე კი მისი ნაწარმოებების მიმოხილვას ზემოთ მოცემულ ლინკებზე შეგიძლიათ გაეცნოთ.


4)



ელის მანრო- ძვირფასი სიცოცხლე

გამომცემლობა- დიოგენე

ელის მონრო გახლავთ კანადელი მწერალი. მუნროს ნამუშევრებმა რევოლუციური ცვლილება გამოიწვია მოკლე მოთხრობების სტრუქტურის აღნაგობაში. განსაკუთრებით კი ის ნიუანსია აღსანიშნავი, რომ ელისის ნაწარმოებებს აქვთ ტენდეცია დროში მოგზაურობის წინ და უკან. მსგავსი ეფექტი ნამდვილად უნიკალურს ხდის მის ნაწარმოებებს. გამომცემლობა დიოგენე კი გვპირდება ელის მანროს მოთხრობების კრებულის- ,,ძვირფასი სიცოცხლის" სრულ თარგმანს, რაც ნამდვილი სიუპრიზია ნებისმიერი მკითხველისთვის.



5)



ჯულიან ბარნსი- ინგლისი, ინგლისი

გამომცემლობა- დიოგენე


ჯულიან ბარნსი ბრიტანელი მწერალია. იგი ქართველი მკითხველისთვის წესით უცხო არ უნდა იყოს, რადგან დიოგენეს გამომცემლობამ უკვე თარგმნა ბარნსის 2 წიგნი, ,,დასასრულის განცდა" და ,,ფლობერის თუთიყუში". ამჯერად კი იგივე გამომცემლობა ემზადება ჯულიან ბარნსის ახალი წიგნის, ,,ინგლისი, ინგლისის" გამოსაცემად, რომელიც რამდენიმე სერიოზულ ლიტერატურული პრიზის ნომინაციაზეც კი იყო წარდგენილი. ,,ინგლისი, ინგლისი" ეხმაურება ქვეყნის იდენტობის შენარჩუნების საკითხს, გამოგონილ კულტურასა და ტრადიციას, მითებსა და ნამდვილ ისტორიას. იგი ნამდვილი პოსტმოდერნული შედევრია.


6)




ჯონ ფაულზი- ფრანგი ლეიტენანტის საყვარელი

გამომცემლობა- დიოგენე


ჯონ ფაულზი ბრიტანელი მწერალია, რომლის ნაწარმოებები მოდერნიზმსა და პოსტმოდერნიზმს შორის შეგვიძლია მოვაქციოთ. კრიტიკოსების აზრით, ჯონის ნაწარმოებებზე სერიოზული გავლენა ჰქონდა კამიუს. რაც შეეხება ,,ფრანგი ლეიტენანტის საყვარელს", ის პოსტმოდერნული ისტორიული რომანია. ამ წიგნში თქვენ შეხვდებით მოყვარული ნატურალისტის- ჩარლზ სმიტსონისა  და თავისუფალი ბუნების მქონე ქალის- სარა ვუდრაფის სასიყვარულო ისტორიას. მოქმედება მეცხრამეტე საუკუნის შუა ხანებში ვითარდება და თხრობაც სწორედ სარას ამბით იწყება.



7)



გილიან ფლინი- გაუჩინარებული ქალი

გამომცემლობა- პალიტრა L


გილიან ფლინი გახლავთ ამერიკელი მწერალი, სცენარისტი, გრაფიკული ნოველების ავტორი და ამასთანავე კრიტიკოსი. მისი ერთ-ერთი წიგნი ,,გაუჩინარებული ქალი(Gone Girl)" უკვე ყველასთვის ცნობილია, რადგან 2014 წელს დეივიდ ფინჩერმა წიგნის სიუჟეტის მიხედვით ფილმი გადაიღო. წიგნში მოთხრობილია ნიკისა და ემის რთული ქორწინების შესახებ. წიგნი პირველი ნაწილი პირველ პირშია დაწერილი, სადაც ნიკი და ემი ერთმანეთს ენაცვლებიან ამბის თხრობისას. ნიკი საუბრობს აწმყოდან, ხოლო ემი კი წარსულიდან. მათ საუბარს დღიურის სახე აქვს. ეს ორი ტიპის ამბავი ერთმანეთისგან კოლოსალურად განსხვავდება. კერძოდ რა განსხვავებაა, ამას მალე მკითხველი ქართულ ენაზე შეიტყობს.



8)



დინ ქუნცი- უცნაური თომასი

გამომცემლობა- პალიტრა L


დინ ქუნცი ამერიკელი მწერალია, რომელიც ტრილერის ჟანრის ნამდვილად ღირსეული წარმომადგენელია, რომელიც აქტიურად და წარმატებულად მოღვაწეობს ისეთ ჟანრებშიც, როგორიცაა: საშინელება და მისტიკა-ფენტეზი. რამდენიმე მისი წიგნი ,,ნიო იორკ თაიმზის" ბესტსელერების სიაშიც კი მოხვდა. უცნაური თომასი ტრილერის ჟანრის წიგნია, რომელიც 2003 წელს გამოიცა. წიგნის დასაწყისში ნაწარმოების მთავარ გმირს, თომასს უახლოვდება ახალგაზრდა გოგონას მოჩვენება, რომელიც გააუპატიურეს და შემდეგ დაუნდობლად მოკლეს. თომასს აქვს უნიკალური შესაძლებლობა გარდაცვლილთა სულებთან საუბარის. სწორედ მსგავსი უნარი აძლევს საშუალებას ამ გოგონას მკვლელის ვიანობა დაადგინოს. აქედან იწყება მისი თავგადასავალი.





9)



ქეით რუთ დეივის- ვამპირული ომები

გამომცემლობა- ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა

ქეით რუთი ბრიტანელი მწერალია, რომელიც 14 წლის განმავლობაში მოგზაურობდა და პარალელურად წერდა კიდეც. ამჟამად იგი საქართველოში ცხოვრობს და მუშაობს, როგორც ინგლისური ენის სპეციალისტი. მისი წიგნი ვამპირული ომები მოგვითხრობს თინეიჯერ დეას შესახებ, რომელსაც აქვს უნარი ვამპირების ამოცნობის. იგი ყველანაირად ცდილობს თავი აარიდოს ამ სისხლისმსმელ არსებებს, თუმცა ცხოვრებაში ყველაფერი ისე არ არის, როგორც ჩვენ გვინდა. დეა იძულებული ხდება საშინელ თავგადასავალში მიიღოს მონაწილეობა, სადაც გამჭრიახობა და წინდახედულობა უმნიშვნელოვანესია.


10)


რენე დეკარტე- სულის ვნებანი

გამომცემლობა- აგორა

რენე დეკარტე ფრანგი ფილოსოფოსი, მათემატიკოსი და მწერალი გახლავთ, რომელმაც მთელი თავისი ცხოვრება ჰოლანდიაში გაატარა. იგი თანამედროვე ფილოსოფიის ერთ-ერთ ფუძემდებლად არის აღიარებული. საბედნიეროდ, გამომცემლობა ,,აგორა" გვპირდება დეკარტეს ბოლო ნაშრომს, ,,სულის ვნებანს", რომელიც ავტორმა მიუძღვნა ბოჰემიის პრინცესა ელიზაბედს. მწერალი ცდილობს ვნებეთა ცნების ახსნას, რაც თანამედროვე ეპოქაში იგივდება ემოციებთან და რომელიც ფილოსოფოსთა დავის საგნად არის ქცეული პლატონიდან მოყოლებული.



11)



მარსელ პრუსტი- სოდომი და გომორი

გამომცემლობა- არტანუჯი


ალბათ ყველამ იცის, რომ მარსელ პრუსტი იყო ფრანგი მწერალი, კრიტიკოსი და ესეისტი, რომელიც ცნობილია თავისი ფილოსოფიური ნაშრომით, ,,დაკარგული დროის ძიებაში", რომელიც იყოფა 7 ძირითად ნაწილად. 2015 წელს კი გამომცემლობა ,,არტანუჯი" გვთავაზობს ამ 7 ნაწილიანი თხზულების მეოთხე ნაწილის თარგმანს, რომელსაც უკვე ძალიან ბევრი ადამიანი სულმოუთქმელად ელოდება.




12)





ალესანდრო ბარიკო- მეოცე

გამომცემლობა- ძია ნოდარის წიგნები


ალესანდრო ბარიკო იტალიელი მწერალი და რეჟისორია, რომლის წიგნები ძალიან ბევრ ენაზეა თარგმანი. წიგნის ეროვნული ცენტრის კონკურსში გამარჯვებული სწორედ მისი ერთ-ერთი წიგნი, ,,მეოცე" გახდა. გამომცემლობა ,,ძია ნოდარის წიგნები" კი მის ქართულ თარგმანს გვპირდება.




13)


კარლო ჩიპოლა- სახალისო, მაგრამ არც ისე


გამომცემლობა- ძია ნოდარის წიგნები



კარლო ჩიპოლა იტალიელი ეკონომიკის ისტორიკოსი გახლდათ. ბავშვობაში მას სურდა ეკონომიკისა და ფილოსოფიის შესწავლა, თუმცა უნივერსიტეტში მოწყობის შემდეგ, ერთი ლექტორის წყალობით, მან ნამდვილი ლტოლვა აღმოაჩინა ეკონომიკის ისტორიის მიმართ. ჩიპოლა საკმაოდ ,,ანცი" ბუნების ადამიანი გახლდათ. მან დაწერა წიგნი ,,სახალისო, მაგრამ არც ისე", რომელმაც ამ ადამიანს ძალიან დიდი პოპულარობა მოუტანა და ყოველ წელიწადს წიგნის ახალი ეგზემპლარი გამოიცემა და მილიონობით მათგანი იყიდება. ჩიპოლას აზრით მსოფლიოში არსებობს ადამიანთა ჯგუფი, რომელიც სულელებით კომპლექტდება. მისი აზრით, ასეთი დაჯგუფება ნებისმიერ მაფიაზე ძლიერია.


14)




გიორგოს სეფერისი- ლექსები

გამომცემლობა- ინტელექტი


გიორგოს სეფერისი გახლავთ ბერძენი პოეტ-დიპლომატი. იგი არის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ბერძენი პოეტი მე-20 საუკუნის ბერძნულ ლიტერატურაში, ამასთანავე, ნობელის პრემიის ლაურეატიც. გიორგოსზე დიდი გავლენა იქონია კვირპოსის კუნძულმა, როდესაც პირველად ეწვია. მისი ლექსების ნაწილის შთაგონების წყარო სწორედ ეს კუნძული გახდა. გამომცემლობა ინტელექტი კი მისი ლექსების თარგმანს გვპირდება.


15)



სვეტლანა ალექსიევიჩი- ჩერნობილის ლოცვა. მომავლის ქრონიკა

გამომცემლობა- არტანუჯი



სვეტლანა ალექსიევიჩი ბელარუსელი ჟურნალისტი და პროზაიკოსი. 2014 წელს იგი იყო ნომინირებული ნობელის პრემიის დაჯილდოებაზე. სვეტლანა მინსკში ცხოვრობდა, როდესაც ჩერნობილის კატასტროფა მოხდა. მან ინტერვიუ ჩამოართვა 500-ზე მეტ თვითმხილველს: მეხანძრეს, ლიკვიდატორებს(რადიაციისგან გამწმენდი სამსახური), პოლიტიკოსებს, ფიზოკოსებსა და ჩვეულებრივ მოქალაქეებს. ეს წიგნი ეხება ფსიქოლოგიურ და ინდივიდუალურ ტრაგედიას, რომელიც ჩერნობილის კატასტროფამ გამოიწვია.



ამას გარდა, წიგნის ეროვნული ცენტრის მიერ გამოცხადებულ კონურსში გამარჯვებული ნაწარმოებებია წარმატებული მენეჯერის, დიმიტრი დიმიტრიადის - ,,ვკვდები როგორც ქვეყანა" და ჯიბრან ხალილ ჯიბრანის პროზა და ესეისტიკა.







ავტორი: გიორგი წერეთელი